ORENDAINGO ERROTA
Otsailaren
23an, astelehenean Orendaingo errotara joan ginen. Errota horrek 500 urte omen darama lanean. Han irina nola
egiten zen erakutsi ziguten.
Lehenengo,
ur biltegia erakutsi ziguten. Erreka
batetik ubide batera ura joaten zen eta horko uhatea itxi ondoren, ur biltegia bete egiten zen, 20.000 litro ur bildu arte.
Gero
ura hori izugarrizko presioarekin ateratzen zen, etxe azpira. Hor bi gurpil
zeuden, bat mugitzen ari zen ur horren indarraren bidez. Gurpil
horrek ardatz bat zeukan , eta ardatz horri lotuta goian harri bat zeukan.
Ardatzari esker, goiko harria mugitzen zen. Hau beste harri finko baten gainean
mugitzen zen. Bi harri horien artean
artoa, edo garia txikitzen da, irina lortzeko. Bi errota daude, bat artoa eta
bestea garia ehotzeko.
Ondoren
irina galbahetik pasatzen dute, edo ez,
atera nahi duten irinaren motaren arabera,
hau da, azala gabekoarekin ogi txuria egiten da eta azala duenarekin
integrala.
GARIA OKINDEGIA
Errota ikusi ondoren, Tolosara
joan ginen, Garia okindegira, ogia nola egiten zen ikastera. Han, beraiek
egiten dute ogia eta horretarako betiko errezeta tradizionalak erabiltzen
dituzte.
Ogia egiteko ama orea behar da
eta hori egiteko behar diren osagaiak hauek dira:
-Ura
-Hartzigarria
-Irina (gariarena, zekaleena, garagarrarena,
arrozarena...)
Hartzigarria ama orean zaintzen
da, horrela: hartzen da ama ore koilarakada bat
eta bi koilarakada ur epel eta hiru koilarakada irin bota behar zaizkio,
dena nahastu behar da. Gero 30ºC edo 27ºC dauden lekuan utzi behar da zazpi
ordutan. Gero hozkailuan sartu behar da hurrengo eguna arte eta prozesu hori
bost egunetan egin behar da.
Gero ogia egiteko osagai hauek
behar ditugu:
·Ama orea
·Gatza
·Ura
·Irina
Osagaiak bota ondoren, eskuekin
nahastu behar da orea, baina orea oso handia baldin bada makina bat dago
nahasteko. Ondo nahastu ondoren, oso kontuz egin behar da lana, orea oso
delikatua delako. Hasieran, orea oso itsaskorra da; nahasten ari zaren bitartean gasak sartu
behar du eta horrela, pixkanaka-pixkanaka ez da horren itsaskorra egongo. Orea
ez dagoenean oso itsaskorra, tela antzera mugitzen zenean, esan nahi zuen
glutena ondo zegoela. Orduan deskantsatzen utzi behar da orea hozkailuan, 24-36 ordu bitartean.
Denbora horren ondoren,
orea saski batzuetan sartu behar da,
ogiaren forma hartzeko, eta hor 15
minutu utzi behar da. Gero ebaki bat egiten zaio, gasa ateratzeko, gasa ez bada
ateratzen ogia lehertu egiten daiteke
eta. Azkenik, orea labean sartu behar da; ogiak oilasko baten tamaina badu ordu
bat egon behar du labean eta txikia bada ordu erdi, hori bai, 220ºC egon behar
dute.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina